Opdracht
Het Rijk en de regio’s hebben afgesproken om samen te werken aan het op peil houden van de bereikbaarheid, in lijn met het kabinetsstandpunt Bereikbaarheid op Peil. Deze nieuwe aanpak, waarbij bereikbaarheid centraal staat, is een forse omslag in het mobiliteitsbeleid. Niet langer staat het oplossen van knelpunten centraal, maar de bereikbaarheid van banen en voorzieningen als zorg, onderwijs en supermarkten. Deze omslag vraagt een gezamenlijke analyse en aanpak omdat het een nieuwe manier is om met bereikbaarheid om te gaan, die nieuw is voor zowel gemeenten als de VNG. Gemeenten hebben daarin een cruciale rol, zowel in het analyseren van de huidige bereikbaarheid, het definiëren van de ambities, als het in kaart brengen van potentiële maatregelenpakketten. De VNG heeft hierin de belangrijke positie om te zorgen dat gemeenten weten wat er van hen gevraagd wordt en in staat zijn om gedegen analyses van de huidige bereikbaarheid te maken, hierop een ambitie te formuleren én dit vervolgens te vertalen naar werkbare en haalbare uitvoeringsagenda’s. De regionale bereikbaarheidsanalyses en bereikbaarheidsprofielen die het resultaat zijn van dit proces dienen als basis voor de investeringen via het MIRT. Ook hier is de VNG aan zet, om te zorgen voor een investerings logica die past bij de nieuwe beleidsmatige uitgangspunten. De VNG vraagt een advies uit naar hoe de rol van de VNG, in samenwerking met nationale en lokale partners, het beste (structureel) kan worden uitgeoefend.
Werkzaamheden en verantwoordelijkheden
De adviseur werkt gedurende de opdracht aan de volgende onderdelen:
1. Analyse van lokale situatie: een verkenning van hoe gemeenten op dit moment aan de slag zijn met bereikbaarheid, en wat zij nodig hebben om de gevraagde bereikbaarheidsanalyses en -profielen op te stellen;
2. Procesontwerp: een voorstel voor de inrichting van het proces rondom bereikbaarheidsanalyses en -profielen, afgestemd op wensen en behoeften van gemeenten en regionale partners. Daarbij is er specifiek aandacht voor de rol van gemeenten in de beoogde rijk- regio samenwerking;
3. Procesvormgeving: in samenwerking met het Rijk vormgeven aan de startfase van dit proces en het borgen van duidelijke rollen, verantwoordelijkheden en besluitvormingslijnen. Daarbij monitort de adviseur de eerste fase van de totstandkoming van (alle) regionale analyses op landsdeel niveau, is hij aanspreekpunt voor gemeenten én werkt de adviseur samen met het Rijk om te borgen dat signalen uit de regio’s leiden tot de juiste aanscherpingen in het proces.
4. Inventarisatie eisen investeringslogica: een overzicht van eisen en randvoorwaarden voor een nieuwe investeringslogica gebaseerd op de regionale analyses en profielen, inclusief de behoeften van gemeenten in vertegenwoordiging in het MIRT- proces;
5. Aanbevelingen investeringslogica: een vertaling van de analyse naar toepasbare input voor een nieuwe investeringslogica binnen het MIRT, inclusief ontwerpeisen voor het proces waarin de investeringsbesluiten tot stand komen;
6. Begeleiden vernieuwing MIRT: vertegenwoordigen van de VNG in de vernieuwing van het MIRT- proces, om te borgen dat de aanbevelingen (uit tussenresultaat 4) op een juiste manier vertaald worden naar verbetervoorstellen voor het MIRT.
7. Rapportage & advies: een eindrapportage waarin de resultaten, bevindingen en aanbevelingen zijn vastgelegd, inclusief aanbevelingen voor de rol van de VNG na deze fase.
Resultaat van de opdracht
De opdracht is geslaagd als er een gedragen procesvoorstel en -inrichting is, inclusief een overzicht van eisen voor de investeringslogica in het MIRT, vastgelegd in een eindrapport en overdraagbaar aan het reguliere organisatieproces van de VNG. In de aanloop draag je bij aan het versterken van de contacten met de verschillende regionale netwerken en het ondersteunen van decentrale overheden.